معرفی گیاه - آزالیا Azalea
برای خرید گل آزالیا اینجا کلیک کنید. (( خرید ازالیا ))
آزالهآ (آزالیا)با نام علمی Rhododendron simsii به خانواده Ericaceae و راسته Ericales تعلق دارد و بومی شرق آسیا است. بوته آزالیا میتواند تا ارتفاع 2 متر رشد کند اما معمولا به عنوان یک گیاه گلدانی حدود 60-45 سانتیمتر ارتفاع مییابد و به شکل عرضی در حدود 45 سانتیمتر فضا را اشغال میکند. برگهای آن بیضی شکل به طول 5-1.5 و عرض 3-0.5 سانتیمتر است. گلها شیپوری شکل هستند و 5-2.5 سانتیمتر قطر دارند و در دستههای 6-2 تایی شکوفا میشوند و در صورت وجود نور مناسب در محیط و خنک بودن هوا برای چند هفته دوام میآورند . رنگ گلها در نمونههای مختلف این گیاه از سفید تا قرمز تیره متغیر است.
زمان گلدهی در ارقام مختلف این گیاه متفاوت است حتی برخی از نمونهها توانایی تولید گل در سراسر سال را دارند اما نمونه هایی که به شکل گلدانی به فروش میرسند معمولا در اواخر زمستان و اوایل بهار به گل مینشینند. آزالیا در موطن خود در محیطی خنک و مرطوب زندگی میکند بنابراین زمانی که گیاه گلدانی آزالیا را در خانه نگهداری میکنیم باید چنین شرایطی را برای آن فراهم کنیم.نام انگلیسی این گیاه Indian Azalea میباشد.
آبیاری: بستر کاشت آزالیا هرگز نباید خشک شود حتی در طی زمستان. خشکی کشیدن گیاه موجب ریزش برگها خواهد شد حتی اگر برگها سبز رنگ باشند و تغییر رنگ نداده باشند. بنابراین بستر کاشت باید همواره از رطوبت برخوردار باشد. برای آبیاری از آب بدون املا ح همانند آب باران یا آب حاصل از آب شدن برفک یخچال استفاده شود. آبهای املاح دار را تا حدود یک یا دو ماه تحمل میکند اما در نهایت برخی از املاح آب بخصوص کلسیم موجب قلیایی شدن بستر کاشت و عدم جذب برخی از عناصر غذایی بخصوص آهن میشوند و در نتیجه برگسار سبز – زرد خواهد شد و گیاه رشد مناسبی نخوهد داشت. برخی از پرورش دهندگان شیوه خاصی از آبیاری را برای ازالیا توصیه میکنند. به گفته آنها گلدان آزالیا را باید در داخل ظرفی پر از آب قرار داد به نحوی که سطح بستر کاشت نیز به زیر آب فرو رود. 5 دقیقه گلدان در همان وضعت باقی میماند و سپس از ظرف آب خارج میشود و آبهای اضافی از منافذ زیر گلدان خارج میشوند. گیاه را بخصوص اواخر تابستان و در پاییز باید غبارپاشی کرد تااین عمل به خنک شدن گیاه کمک کند و گیاه به تشکیل جوانه های گل ترغیب شود. البته برخی از پرورش دهندگان به دلیل جلوگیری از شیوع بیماریهای قارچی ، عمل غبارپاشی را توصیه نمیکنند بلکه از روش زیرگلدانی حاوی سنگریزه و آب استفاده میکنند. بدین صورت که ابتدا یک زیر گلدانی را که بزرگتر از زیر گلدانی گیاه است تهیه میکنند و داخل آنرا تا لبه آن سنگریزه های درشت میریزند. سپس زیرگلدانی تا نیمه ارتفاع دیواره آن آب ریخته میشود و گلدان حاوی گیاه را بر روی سنگریزه ها قرار میگیرد. باید مراقب بود تا ته گلدان حاوی گیاه با آب موجود در زیر گلدانی دوم، تماس نداشته باشد. گرمای محیط آب داخل زیر گلدانی دوم را به تدریج تبخیر کرده و رطوبت مورد نیاز برگسار گیاه را فراهم میکند.
نور: به محیطی پر نور و روشن نیاز دارد اما نباید اشعه آفتاب مستقیما به آن بتابد. تابش مستقیم نور آفتاب به گیاه موجب سوختگی برگسار و گلبرگها و همچنین ریزش جوانه های گل خواهد شد. نور کم محیط موجب پریدگی رنگ برگسار و عدم شکلگیری جوانه های گل خواهد شد.
دما: بهترین دما برای نگهداری این گیاه 15-10 درجه سانتیگراد است و دما تا 22 درجه سانتیگراد نیز قابل قبول است. اما در طی تابستان و با افزایش دمای هوا مراقب دو مسئله باشید :1-عدم تابش نور مستقیم افتاب به گیاه و 2- افزایش رطوبت هوای اطراف گیاه . اگرچه گفته میشود که این گیاه دما را تا 4 درجه سانتیگراد تحمل میکند اما بهتر است که دمای هوا به زیر 9 درجه نزول نکند. آزالیا برای تولید غنچه های گل به حدود دو ماه (در طی پاییز و زمستان ) هوای خنک دمای 13-4 درجه سانتیگراد نیاز دارد همچنین در زمان گلدهی گیاه هر مقدار که هوای محیط خنکتر باشد طول دوران گلدهی گیاه نیز افزایش می یابد. گرمای هوا موجب ریزش غنچه های گل و خشکیدگی و چروکیدگی برگها خواهد شد.
خاک: آزالیا به خاکی غنی از مواد ارگانیک، اسیدی با اسیدیته 6-4 و با زهکش خوب نیاز دارد. اگر از آبهای املاح دار استفاده شود و یا به هر دلیل دیگری اسیدیته خاک افزایش یابد و یا به بیان دیگر خاک قلیایی شود برگها و ساقه های بسیار جوان گیاه زرد میشوند. به همنی دلیل استفاده از پیت موس و خاک برگ تهیه شده از پوسته و برگهای درخت کاج در ترکیب بستر کاشت این گیاه توصیه میشود زیرا اسیدیته این ماده کم است و به اسیدی شدن بستر کاشت کمک می کند. همچنین پوشاندن سطح بستر کاشت با 4-2 سانتیمتر خاک اره تهیه شده از درخت کاج نیز به این مسئله کمک میکند . مواد پوششی سطح بستر کاشت اصطلاحا به مالچ شهرت دارند که استفاده از انان منجر میشود که از ریشه های گیاه در برابر گرما و سرمای بیش از اندازه تا حدودی محافظت شود. یکی از مخلوطهای کاشت این گیاه عبارت است از : یک قسمت پیت موس+ یک قسمت خاک گلدان+ یک قسمت شن + یک قسمت پرلایت. یکی از روشهای خانگی برای اسیدی کردن خاک بدین صورت است که میتوان یک قاشق غذاخوری سرکه را در یک گالن آب حل کرد و با آن بستر کاشت را آبیاری نمود. کوددهی این گیاه از اردیبهشت تا اواسط تیره ماه انجام میگیرد و از جمله کودهای توصیه شده برای گیاهان بالغ استفاده از کودهایی است که میزان بیشتری پتاسیم دارد و همچنین حاوی آهن است و این نوع کود را هر دو هفته یکبار استفاده میکنند. وجود پتاسیم به تشکیل جوانه های گل کمک میکند. آهن نیز اصولا برای گیاهانی مانند آزالیا که محیط اسیدی را برای رشد دوست دارند کمک میکند تا رشد مناسبتری را داشته باشند. اگر در اواخر تابستان و در اوایل پاییز گیاه را با کودهای حاوی میزان نیتورژن بالا غذا دهی کنیم، از میزان گلدهی برای سال آینده کاسته می شود زیرا چنین کودهایی گیاه را بیشتر به رشد رویشی ترغیب میکنند تا زایشی. در زمان شکوفایی گلها میتوان از کود استفاده کرد اما باید غلظت کود را به نصف کاهش داد. همچنین برخی از پرورش دهندگان متعقدند که تنها بعد از اتمام دوره گلدهی گیاه باید به آن کود داد و قبل از آن (یعنی در مدت زمان گلدهی) از هیچ کودی حتی به شکل ضعیف استفاده نکرد. تعویض گلدان این گیاه هر 3-2 سال انجام میشود و بعد از اتمام گلدهی گیاه این کار را انجام دهید.
آفات و بیماری: شپشک آردآلود موجب ضعیف شدن گیاه و زرد شدن برگسار و ریزش برگها میشود. همچنین ماده جسبناک عسلک را تولید میکند که بعدها به دلیل تجمع کپک پودری ممکن است سیاه رنگ شوند. فعالیت مگس سفید موجب ضعیف شدن گیاه می شود و در موارد فعالیت شدید این آفت ممکن است گیاه از بین برود. مگس سفید همچنین می تواند بیماریهای ویروسی را به گیاه انتقال دهد. شته ممکن است بر روی گلها و برگهای جوان فعالیت کند و علاوه بر ضعیف کردن گیاه و بدشکل شدن برگهای جوان و ریزش غنچه های گل منجر به شیوع بیماریهای ویروسی نیز میشود. سفیدک پودری زمانی که تهویه هوا ضعیف است و یا نور کافی در محیط وجود ندارد و یا زمانی که شبها هوا سرد و روزها گرم و مرطوب است شیوع مییابد و بر روی سطح برگها پودری سفید را بوجود میآورد برگها زرد و قهوه ای و چروکیده شده و در نهایت می ریزند. پوسیدگی ریشه در اثر قارچ پیتیوم بوجود میاید که انتهای ساقه چروکیده و بردرنگ میشود و ریشه ها نیز سیاه میشوند و میپوسند. استفاده از خاکهای ضدعفونی شده به همراه زهکش مناسب و عدم آبیاری بیش از اندازه از جمله راههای جلوگیری از این بیماری است .بیماری بوترتیس بلایت با عامل Botrytis cinerea بر روی گلبرگها نواحی کوچک و آبدار بوجود می آورد که با قارچی خاکستری پوشانده میشود. بیماری قارچی شانکر (قانقاریا) با عامل Botryosphaeria dothidea نیز می تواند ابتدا نواحی قهوه ای تیره بر روی پوست ساقه ایجاد کند. پوست نواحی آلوده می میرد و به تدریج ریزش می کند.برگهای ساقه های آلوده پژمرده می شوند. لکه برگی با عامل قارچ Cercospora handelii می تواند بر روی برگها لکه هایی نامنظم به قطر حدود 1.5 سانتیمتر ایجاد کند. لکه ها میتوانند قهوه ای رنگ با مرکز زرد شوند و درون لکه ها نیز بعد از مدتی نواحی قهوه ای تیره شکل می گیرد. برگ آلوده ممکن است ریزش کند. البته عوامل قارچی دیگری نیز میتوانند لکه هایی بر روی برگهای این گیاه ایجاد کنند که از این عوامل می توان به Colletotrichum,Septoria,Pestalotiopsis اشاره کرد. در این بیماریها نیز لکه هایی تیره رنگ بر روی برگها شکل می گیرند که گاهی از نظر رنگ یکنواخت هستند و گاهی در اطرف لکه ها هاله ای از رنگ دیگر وجود دارد. وسعت یافتن این لکه ها در نهایت منجر به خشکیدگی برگها و ریزش آنان می شوند. بیماری سرخشکیدگی و پوسیدگی ریشه با قارچ فیتوفترا می تواند منجر به کوتاهی قامت و پژمردگی گیاه شود. برگها زرد شده و در نهایت کل گیاه خواهد مرد. در مرحله سرخشکیدگی ، نوک ساقه ها به همراه برگها تیره رنگ و خشک می شوند و از بین می روند.
برخی دیگر از مشکلات:
دلایل زرد شدن برگها: زهکش ضعیف خاک- فقر شدید غذایی و عدم کودهی - افزایش اسیدیته خاک به دلیل استفاده از آب نامناسب
چروکیدگی برگسار: سرمازدگی بهاره یا پاییزه- فعالیت آفاتی که از شیره گیاه مصرف میکنند.
بروز لکه بر روی برگها: بیماری قارچی کپک- بیماری زنگ
عدم گلدهی: اگر گلها تشکیل می شوند اما قهوه ای شده و از بین میروند به دلیل سرمای بیش از اندازه محیط است- برخی از ارقام چند سال زمان نیاز دارند تا بتوانند گل دهند- مصرف کودها بعد از اواسط تیر ماه زیرا ممکن است نوع نامناسب کود منجر به افزایش رشد برگسار شود و از شکلگیری جوانه های گل جلوگیری کند- نور کم محیط – تابش نور مستقیم آفتاب موجب ریزش غنچه های گل خواهد شد- هوای گرم و خشک موجب ریزش جوانه های گل میشود-
از بین رفتن تمام گیاه و مرگ آن: زهکش نامناسب بستر کاشت- عمیق کاشته شدن گیاه در زمان تعویض گلدان- بیماریهایی همانند پوسیدگی ریشه فیتوفتورا که به دلیل زهکش نامناسب بستر کاشت شیوع مییابد- مصرف آبهای املاح دار که در نهایت منجر به قلیایی شدن بستر کاشت و از بین رفتن گیاه می شود.
تکثیر: با استفاده از قلمه چوب نیمه سخت که از ساقه های جوان بدست میآید میتوان آزالیا را تکثیر کرد. قلمه ها به طول 10-8 سانتیمتر تهیه می شود و بستر کاست مناسب از دو حجم مساوی پیت و پرلایت تشکیل میشود. حداقل 3-2 سانتیمتر از قلمهها باید در بستر کاشت فرو روند. وجود پاگرما به میازن 22 درجه و غبارپاشی به ریشه دهی قلمه ها کمک میکند. زمانی که قلمه ها نشانههای ریشهدار شدن را نشان دادن برای 4-2 هفته در مکانی با دمای 7 درجه قرار میگیرند و سپس دما را به حدود 2 درجه کاهش میدهند. با رسیدن به اواسط زمستان میتوان دما را به 7 درجه افزایش داد . برای گیاهان جوان باید از کودهایی استفاده کرد که میزان بیشتری فسفر دارند تا به توسعه سیستم ریشه کمک شود.
هرس: در صورت نیاز به هرس میربایست این عمل را بعد از اتمام زمان گلدهی گیاه انجام داد. شاخه های بدشکل و بیمار را جدا کنید و سپس شاخه هایی را که خارج از شکل کلی گیاه رشد کرده اند کوتاه کنید. همچنین سرزنی شاخههای قوی به منظور تحریک رشد جوانه های جانبی و حفظ ظاهر بوتهای شکل گیاه نیز باید انجام گیرد.