پیوند اسكنه
این نوع پیوند از قدیمی ترین روش های پیوند است و در بین باغداران بسیار مرسوم بوده است. برای این منظور پایه را از محل طوقه، تنه اصلی و یا بازوها برش می دهند. سپس شكاف هایی در قطر پایه ایجاد می نمایند و بسته به قطر، یك یا دو شكاف به عمق 5 - 5/2 سانتیمتر ایجاد می شود. پیوندك را از شاخه یكساله مناسب به طول 12 تا 20 سانتی متر بسته به نوع گونه انتخاب می گردد. انتهای پایینی پیوندك را برش های مورب ایجاد نموده به نحوی كه پوست در حد فاصل دو قسمت تراشیده شده پیوندك باقی بماند. این كار لایه زاینده را از عوامل خارجی حفظ خواهد كرد. سپس شكاف را با وسیله ای مانند داس باز نموده و پیوندك را در شكاف و مماس با پوست پایه قرار می گیرد. فشار شكاف، پیوندك را محكم در خود نگاه می دارد. اما دور شكاف را با نخ مخصوص پیوند یا سیم مفتولی می بندند و در نهایت تمامی محل پیوند و برش را با چسب باغبانی می پوشانند (شكل 3).
شكل 3- مراحل اجرای پیوند اسكنه
1- برش مورب قسمت پایینی پیوندك به نحوی كه پوست قسمت بیرونی پیوندك حفظ شود 2- سربرداری پایه از محل طوقه، تنه اصلی و یا بازوها، ایجاد شكاف به عمق 5 - 5/2 سانتی متر در قطر پایه 3- باز كردن شكاف با وسیله ای مانند داسك و پیوندك را در شكاف و مماس با پوست پایه قرار می هند 4- بستن محل پیوند از سمت بالا به طرف پایین 5- پوشاندن محل پیوند و نوك پیوندك ها با چسب باغبانی 6- گرفتن پیوند بهترین زمان انجام پیوند اسكنه، اواخر اسفند و اوایل بهار قبل از شروع فعالیت گیاه است. اما در هر زمان از فصل خواب گیاه می توان این نوع پیوند را انجام داد، بخصوص در مناطق معتدله گرم با زمستان های ملایم، انجام پیوند اسكنه در اول فصل ركود بهتر است.
بهتر است پیوندك از وسط شاخه ای كه در مرض نور كافی بوده و فاصله میانگره ها كوتاه و ذخیره غذایی كافی دارد، انتخاب شود. این نوع پیوند بدلیل استقرار محكم پیوندك در شكاف پایه برای نواحی بادخیز مناسب است.
این پیوند برای جوان كردن درختان مسن بیشتر استفاده می شود اما بدلیل ایجاد شكاف عمیق روی پایه آلودگی و عدم گیرایی بالاست. از پیوند اسكنه، برای پیوند گیاهان علفی مانند تیره كدوییان استفاده می شود(شكل 4).
شكل 4- مراحل انجام پیوند اسكنه در خانواده كدوییان
1- انتخاب پایه در مرحله ای كه همراه با برگ های لپه ای، یك برگ حقیقی كاملا بسته نیز نمایان باشد و در پیوندك علاوه بر برگ های لپه ای، یك برگ حقیقی كاملا باز باشد 2- حذف برگ حقیقی پایه و ایجاد شكاف به عمق نیم سانتی متر در بین برگ های لپه ای 3- تهیه پیوندك به نحوی كه ساقه را از 5/1 تا 2 سانتی متری زیر برگ های لپه ای، و برگ حقیقی قطع و انتهای پایینی پیوندك را برش های مورب به طول از 5/0 تا 1 سانتی متری ایجاد می شود 4- قرار دادن پیوندك در پایه و ن بست محل پیوند با گیره های مخصوص پیوند.